TM
G. XX Br. 3-4 Str. 255 - 264 Niš jul - decembar 1997.
UDK
314.118 (497.113)
Prethodno
saopštenje
Saša Kicošev
Institut za geografiju PMF, Novi Sad
PROMENE U ETNIČKOJ I VERSKOJ STRUKTURI STANOVNIŠTVA VOJVODINE TOKOM
20. VEKA
Rezime
Prema popisu iz 1991. godine u Vojvodini su Srbi činili 56,8% stanovništva,
Mađari 16,9%, Hrvati 3,7%, Slovaci 3,1%, Crnogorci 2,2%, Rumuni 1,9%, Rusini
0,9%, Makedonci 0,9%, Nemci 0,2%, dok su Jugosloveni i ostali predstavljali
13,4% ukupne populacije. Vojvodina predstavlja primer tradicionalno dobrih
međuetničkih i međuverskih odnosa. To može da pomogne saživljavanju, a
taj proces je mnogo lakši kod sličnih etničkih grupa. Posebno su važne
jezička i verska sličnost. Proces saživaljavanja odvija se i kod veoma
različitih etničkih i verskih grupa. Međutim, kod njih uvek postoji neka
latentna opasnost narušavanja dobrih odnosa usled izvesne doze nepoverenja
i razmimolaženja u mišljenju i ponašanju u određenim situacijama. Povezanost
sa drugim etničkim grupama ima više aspekata. Kada ona postoji i kada je
masovita, veća je opasnost da će se pojaviti i spontane asimilacije. One
su negde veoma česte. To je i jedan ad glavnih razloga što se smanjuje
broj pripadnika pojedinih etničkih manjina. Etničke i verske asimilacije
nema kad među narodima postoje neki antagonizmi. To, međutim, otežava zajednički
život. Nažalost i takve pojave postoje u Vojvodini i najvećim delom
su rezultat istorijskog nasleđa, religioznih uticaja, različitih psiholoških
osobina stanovništva i dr. Najnovije promene etničke i verske strukture
stanovništva Vojvodine izazvane su građanskim ratom na prostoru bivše Jugoslavije.
Tom prilikom došlo je do pomeranja velikog broja pripadnika etničkih manjina,
a taj proces je intenziviran u Vojvodini zavođenjem ekonomskih i političkih
sankcija prema SRJ. Istovremeno, mnogobrojne izbeglice iz Hrvatske i Bosne
i Hercegovine došle su u Vojvodinu, zbog čega se udeo srpskog stanovništva
u Pokrajini značajno povećao. Međutim, Vojvodina je i jedini deo bivše
Jugoslavije u kojoj je broj lica etnički izjašnjenih kao Jugosloveni porastao.
Ključne reči: Vojvodina, etnička struktura, verska struktura, stanovništvo,
građanski rat
THE CHANGES
OF ETHNIC AND CONFESSIONAL STRUCTURE IN VOJVODINA DURING XX CENTURY
Summary
This region is characterized
by a very complex ethnic and confessional structure of the population (1991):
the Serbs 56,8%, Croats 3,7%; Slovaks 3,1%. Montenegers 2,2%, Romanias
1,9%, Ruthenians 0.9%, Germans 0,2%, Yugoslavs (the group that did not
specify its ethnic identity) and others 13,4%. Vojvodina represents an
example of a long tradition of living together. This can help the population
to grow accustomed to one another and coexistence is much easier in similar
ethnic groups. Especially important are the language and religious similarities.
The process of learning how to live together is also to be found among
diverse ethnic and confessional groups. But there is also a potential danger
of destroying good relationships; there is the lack of trust; anti different
opinions are to be fund when it comes to the way of thinking and behaving
in specific situations. There are different aspects concerning demographic
links with other ethnic and confessional groups. When they exist and are
massive, the risk of spontaneous assimilation is higher. They are very
frequent somewhere. That is one of the main reasons why the number of the
ethnic minorities went down. Ethnic and confessional assimilation is not
known among the peoples who nourish some antagonisms. It creates difficulties
for their living together. Unfor-tunately these phenomena are existing
in Vojvodina, and they are mostly the result of historical background,
religious influences, various psychological features of the population,
etc. The newest changes in the ethnic and confessional structure of the
population of Vojvodina have been provoked by the civil war in the former
Yugosla-via. The people of various ethnic minorities have moved in and
this process has been stronger with the introduction of economic and political
sanctions against FR Yugoslavia. At the same time, many refuges immigrated
from Croatia and Bosna-Herzegovina in the Vojvodina. As a consequence the
share of the Serbs population increased in the Province. At the same time,
Vojvodina is the only one region in former Yugoslavia where the number
of "Yugoslavs" increased.
Key words: Vojvodina,
ethnic structure, religious structure, population, civil war
