TM G. XXVI Br. 3 Str. 371 - 382 Niš jul - septembar 2002.
UDK 616.89:796.012.1-053.4
Originalni naučni rad
Gustav Bala1, Ankica Hošek2, Konstantin Momirović2
1Fakultet fizičke kulture, Novi Sad
2Institut za kriminološka i sociološka istraživanja, Beograd


ABERANTNO PONAŠANJE I MOTORIČKE SPOSOBNOSTI PREDŠKOLSKE DECE
Rezime
Na uzorku od 92 predškolska deteta primenjena je baterija od 7 motoričkih testova i tri osnovne antropometrijske mere, a podaci o aberantnom ponašanju dece prikupljeni su od roditelja. Relacije motoričkih sposobnosti i aberantnog ponašanja nakon parcijalizacije efekata dobi, visine, težine i količine masnog tkiva analizirane su biparcijalnom metodom kanoničke analize kovarijansi. Tri značajne kvazikanoničke korelacije između motoričkih faktora i faktora aberantnog ponašanja, sve tri reda veličine 0.50, mogle su se objasniti: 1) uticajem poremećaja neuralne regulacije i kontrole na poremećaje motoričkih funkcija, 2) posledicom efekata kontrole ekscitativnih procesa u centralnom nervnom sistemu i na modalitete ponašanja i na one motoričke funkcije koje zavise od regulacije tonusa, 3) negativnim uticajem subkortikalne inhibicije na alternativno uključivanje i isključivanje agonista i antagonista..
Ključne reči: aberantno ponašanje, motoričke sposobnosti, predškolska deca.
ABERRANT BEHAVIOUR AND MOTOR ABILITIES OF PRESCHOOL CHILDREN
Summary
Data on 7 motor tests, 3 basically anthropometric measures and 36 aberrant behaviour symptoms were gathered of a sample of 92 preschool children. In order to analyse the relation between aberrant behaviour and motor abilities, the bipartial method of canonical covariance analysis with partialisation of age, body height, body weight and subcutaneous fat tissue was applied. Three significant quasicanonical correlations, all of order of magnitude of 0.50, could be explained by: 1) influence of the neural regulation disorder on the disorder of motor functions, 2) effects of the control of excitation process on the motor functions which depend on tonus regulation, 3) negative influence of subcortical inhibition on alternative inervation of the agonist and antagonist muscles.
Key words:  aberrant behaviour, motor abilities, preschool children.